الگوی خانواده مطلوب_ مسجد الزهرا _ جلسه اول آبان ۹۷

نخستین جلسه مباحث موضوع الگوی خانواده مطلوب  در تاریخ ۹۷/۸/۲۷ در مسجدالزهرا  توسط مهندس اعلایی ” مدیر عامل موسسه زکا ” برگزار شد.

ایشان سخنان  خویش را با طرح  سئوالاتی به شرح زیرآغاز نمود  :

آیا مجرد هستید وچرا؟

آیا در خانه شما کسی هست که مجرد بوده و از زمان ازدواجش گذشته باشد؟

دلیل ویا دلائل ازدواج نکردن ایشان  چیست؟

سپس در  پاسخ گویی تفصیلی به سوال های مطرح شده ،  موضوع الگوی خانواده مطلوب مورد برسی قرار گرفت.وی در ابتدا بحث تعریفی از خانواده به شرح زیر ارائه داد.

 

• خانواده مهمترین واولین نهاد اجتماعی انسانی است. تمایل جنسی زن ومرد و محبت فطری که پدر ومادر نسبت به فرزندان خود دارند موجب شده خانواده به عنوان یک نهاد طبیعی و محترم از قدیم الایام به وجود آید.

• همانگونه که تشکیل اجتماع از ضرورت های طبیعت انسان و تامین سعادت او است، خانواده نیز به حکم نیاز های غریزی وفطری انسانی ایجاد شده است

درادامه سخنران  به تشریح بند اول تعریف ” خانواده مهمترین و اولین نهاد اجتماعی انسانی ” پرداخت و ضمن برشمردن تمایزات خانواده در جامعه انسانی و دیگر موجودات ویژگی‌های آن را به سه بخش ذیل تقسیم و به تشریح آن پرداخت

۱- خانواده از روی اختیار تشکیل می شود.

۲- نقش ازدواج درتکامل  آدمی نقشی اساسی است.

۳- حق و تکلیف در زوجیت ایجاد می شود.

 

آنگاه در تشریح بند ۱ یعنی اختیار ضمن تعریف قضا و قدر و همچنین رابطه آن با اختیار موضوع تناقض بین قسمت واختیار انسان در ازدواج را به تفصیل تبیین  و قضا قدر ورابطه آن با اختیار را به شرح زیر بیان نمود:

خانواده از روی اختیار تشکیل می شود

قضا و قدر: قضا و قدر دو مرحله از علم خدا هستند:

در مرحله قضا، خدا به اموری علم دارد که همه آنها قطعا انجام میپذیرند و هیچ عاملی نمیتواند در وقوعشان سدی ایجاد کند مثل مرگ.

در مرحله قدر، خداوند مقدار و کیفیت انجام آنچه در مرحله قضا آمده است را تعیین می کند مثلا زمان مرگ، جزو تقدیر است.

خصوصیت مرحله قدر این است که اموری که در آن ثبت و ضبط شده قابلیت تغییر را دارند.

در حدیثی از امام باقر آمده است: شخصی از ایشان درباره این آیه قرآن پرسید: هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ طِینٍ ثُمَّ قَضَىٰ أَجَلًا ۖ وَأَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ ۖ ثُمَّ أَنْتُمْ تَمْتَرُونَ “انعام/۲

خدا اجل و مدّتى را بعنوان عمر برای شما مقرّر داشت واجَل حتمى نزد اوست.

امام فرمود: منظور از این دو اجل، دو زمان برای مرگ است: زمان قطعی مرگ که حتمی الوقوع است و دیگری زمان در تقدیر آمده مرگ که منوط و مشروط و قابل تغییر است. (کافی/ج۱/ص۱۴۷)

 

اختیار انسان:

• انسان در تدبیرامور و معیشت خود مختار است.

إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا (انسان ۳)

• اصل اینکه انسان موجودی مختار و تلاشمند است جزو قضای الهی است .

اما نحوه استفاده از آنها و نتیجه ای که به آن میرسد، در تقدیر اوست.

او میتواند با بهره گیری از تلاش و اختیار خود، اصل و کیفیت ازدواجش را انتخاب کند.

عوامل متعدد میتواند در تقدیر انسان موثر باشد.

لذا انتخابی که انسان در ازدواج می کند منطبق بر اراده و خواست الهی است

و در واقع همان “قسمت” است

مهندس اعلایی  در درادامه به بند دیگری از ویژگی‌های تشکیل خانواده در جامعه انسانی به شرح زیر پرداخت:

نقش ازدواج درتکامل  آدمی نقشی اساسی است.

• ۱- نظام عالم نظامی یکپارچه و هدف دار است.
• وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاءَ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا بَاطِلًا ۚ ذَٰلِکَ ظَنُّ الَّذِینَ کَفَرُوا ۚ فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ کَفَرُوا مِنَ النَّارِ(ص۲۷)
• و ما آسمان و زمین و هر چه را بین آنهاست بازیچه و باطل خلق نکرده‌ایم، این گمان کافران است، و وای بر کافران از آتش دوزخ.
• وَ ما خَلَقْنَا السَّماءَ وَ الْأَرْضَ وَ مابَیْنَهُمالاعِبینَ لَوْأَرَدْناأَنْ نَتَّخِذَلَهْواً لاَتَّخَذْناهُ مِنْ لَدُنَّا إِنْ کُنَّا فاعِلینَ(انبیاء ۱۶و۱۷)

و ما آسمان و زمین و آنچه را که بین زمین و آسمان است به بازیچه نیافریدیم.اگر می خواستیم جهان را به بازی گرفته و کاری بیهوده انجام دهیم می کردیم.

أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاکُمْ عَبَثًا وَأَنَّکُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْجَعُونَ (مومنون۱۱۵)

آیا چنین پنداشتید که ما شما را به عبث و بازیچه آفریده‌ایم و هرگز به سوی ما بازگردانده نمی‌شوید؟!

 

• ۲- لوازم طی مسیر کمال به صورت تکوینی در اختیار همه موجودات قرار گرفته است.
• سبح اسم ربک الاعلی الذی خلق فسوی و الذی قدر فهدی (اعلی ۱-۳)
• نام پروردگار بزرگ خویش را به پاکی یاد، کن ، آن که آفرید و درست اندام آفرید ، و آن که اندازه معین کرد سپس راه نمود.
• قَالَ رَبُّنَا الَّذِی أَعْطَىٰ کُلَّ شَیْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَىٰ (طه ۵۰)
• موسی پاسخ داد که خدای ما آن کسی است که همه موجودات عالم را نعمت وجود خاص خودش بخشیده و سپس (به راه کمالش) هدایت کرده است.
• اصل «هدایت عمومی (فراگیر) خداوند»

 

• ۳ – نظام و ساختار عالم آفرینش در تمام موجودات حتی گیاهان و حیوانات بر اساس جفت بودن و زوجیت است.
• مِن کُلِّ شَىْ‏ءٍ خَلَقْنَا زَوْجَیْنِ. (آیه ۴۹، الذّاریات‏)
• و از هر چیز، ما دو جفت (نر و ماده) آفریدیم.
• فاطِرُ السَّمَوتِ وَ الارْضِ جَعَلَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوجًا وَ مِنَ الانْعمِ أَزْوجًا یَذْرَؤُکُمْ فِیهِ. (۱۱، الشّورَى‏)
• خداوند پدید آورنده آسمانها و زمین است. براى شما از جنس خودتان زنهائى را قرار داد. و از چهار پایان نیز جفتهائى را قرار داد.شما را بوسیله ازدواج و تناسل کثرت بخشید

 

نتیجه اینکه : زوجیت که در جامعه انسانی به شکل خانواده تجلی پیدا میکند , بخشی از فرایند خلقت انسان و کمال آدمی است که فقدان آن مراتب خلقت را ناقص و به طور یقین در فرآیند جهت گیری به سوی کمال اختلال ایجاد می کند.

 

این مبحث ادامه دارد….